Fors meer medewerkers halen griepprik
De lange griepepidemie van 2017 had een flinke impact op umc's. Veel meer patiënten in combinatie met een hoger ziekteverzuim zetten afdelingen onder druk. 2018 kende ook een lange griepepidemie, maar er leek sprake van minder personele problemen. Of de griepgolf van 2017 invloed heeft gehad op de vaccinatiegraad van umc-medewerkers is niet onderzocht, maar opvallend is wel dat het percentage is gestegen van 23% naar 31%. Waarbij de stijging het sterkst was in Amsterdam UMC, locatie VUmc: van 7,4% naar 23%. In het Radboudumc laten zich traditioneel de meeste medewerkers vaccineren; dit jaar zelfs meer dan helft.
Overzicht umc’s
Umc | Vaccinatiegraad 2018 | Vaccinatiegraad 2017 | Gevaccineerde groep |
VUmc | 23% | 7,4% | umc-medewerkers |
LUMC | 26% | 23% | umc-medewerkers |
Erasmus MC | 23% | 16% | umc-breed, inclusief studenten, onderzoekers, etc. |
Radboudumc | 53% | 46% | Patiëntgebonden functies |
UMCG | 34%* | 28% | umc-medewerkers |
AMC | 27%** | 19% | umc-medewerkers |
Gemiddelde | 31% | 23% |
|
* UMCG Patiëntgebonden functies: 44%
** AMC, naast umc-medewerkers, 1400 extra niet umc-medewerkers gevaccineerd (studenten, onderzoekers,etc.)
Uit de literatuur is bekend dat zo'n 4% tot 5% van de medewerkers zich elders laat vaccineren.
Bredere campagnes
Uit een enquête van de NFU blijkt dat de griepcampagnes breder zijn geworden. Er wordt niet langer alleen gehamerd op de griepprik. De prik is onderdeel geworden van een groter pakket maatregelen en gaat behoren tot de standaard ziekenhuishygiëne. Zo was er veel aandacht voor handhygiëne, met name: elkaar begroeten zonder een hand te geven. Ook de politiek heeft de handschoen opgepakt. In de Kamerbrief over Maatregelen griep heeft staatsecretaris Blokhuis aangekondigd om in het eerste kwartaal van 2019 te onderzoeken of vaccinatie van (nieuw) zorgpersoneel verplicht gesteld kan worden. We wachten met spanning op de resultaten van het onderzoek. Daarnaast is een rijk palet aan communicatiemiddelen aangewend: van filmpjes en banners op intranet tot flyers en posters op de afdelingen. Wat goed blijkt te werken is laagdrempeligheid; naar de afdelingen toe met een mobiele prikkar en collega's elkaar laten inenten. In mijn AMC bleek dat de liefde voor de griepprik ook deels door de maag gaat. De actie 'een kroket voor prikkie' leverde binnen drie uur zevenhonderd extra geavaccineerden op! Creativiteit bij de griepcampagne wordt dus gewaardeerd.
Voorkomgriep.nl
Om de vacciniatiegraad te verhogen hadden NFU, Nederlandse Vereniging van Ziekenhuizen, Federatie Medische Specialisten en Verpleegkundigen & Verzorgenden Nederland de krachten gebundeld. Samen hebben ze voorkomgriep.nl opgezet. Een site met informatie en campagnemateriaal. Het materiaal blijkt echter door geen enkel umc te zijn gebruikt, met name omdat er al een eigen campagne was in de eigen huisstijl. Of een dergelijke brede campagne succesvoller is te maken, betwijfelen de umc's. Overigens is de vaccinatiegraad in de algemene ziekenhuizen gestegen van 13% in 2017 naar 25% in 2018. Ze zitten ons op de hielen!
Pakket maatregelen
Patiënten die een umc bezoeken hebben recht op een gezonde en herstelbevorderende omgeving. Dit is niet alleen de verantwoordelijkheid van de besturen, maar ook van de individuele gezondheidswerker. Iedere patiënt die onnodig wordt besmet en gezondheidsschade oploopt door een medewerker is er een te veel. Het is een illusie om het griepvirus 100% buiten de ziekenhuismuren te houden, maar we kunnen de kans dat het virus toeslaat wel sterk verminderen door een pakket van maatregelen bestaande uit: elkaar begroeten zonder een hand te geven, handdesinfectie, dragen van adembescherming bij griepklachten (zowel medewerkers als bezoekers), snelle influenzadiagnostiek met als sluitstuk vaccinatie.
Jaap Maas
bedrijfsarts-klinisch, arbeidsgeneeskundige en epidemioloog, arbodienst Amsterdam UMC, locatie AMC
tel: 020 566 20 83
mail: j.j.maas@amc.uva.nl
Foto: Amsterdam UMC
