Vervolgonderzoek naar gezondheidsrisico’s cytostatica in ziekenhuizen

In ziekenhuizen worden verschillende groepen medewerkers blootgesteld aan cytostatica. De gezondheidsrisico’s voor verpleegkundigen zijn in 2013-2014 grondig onderzocht. Nu is het de beurt aan apothekersassistenten en schoonmaakmedewerkers. De fondsen Stichting Arbeidsmarkt Ziekenhuizen (StAZ) en Sociaal fonds voor de kennissector (SoFoKleS, kamer UMC) financieren dit vervolgonderzoek.

Beneden grenswaarde

Uit het onderzoek onder verpleegkundigen kwam naar voren dat de cytostaticablootstelling beneden de grenswaarde van 0.74 μg/week ligt. De gezondheidsrisico’s worden met de huidige protocollen dus voldoende beheerst. Maar behalve bij de bereiding, kan blootstelling ook in de voorbereiding en nabewerking optreden. ‘Vervolgonderzoek voor apothekersassistenten en schoonmakers, en in het bijzonder voor zwangere medewerkers, is daarom noodzakelijk’, zegt projectleider Percival Stubbs en tevens adviseur gevaarlijke stoffen bij Haaglanden Medisch Centrum.

Protocollen en richtlijnen

Onderzoek wijst uit of de huidige protocollen en richtlijnen leiden tot een veilige werkomgeving. ‘Zo markeren we bijvoorbeeld de toiletten voor patiënten die een chemokuur ondergaan, zodat schoonmakers de nodige voorzorgs- en veiligheidsmaatregelen kunnen treffen’, zegt Stubbs. ‘Als blijkt dat patiënten ook de toiletten zonder markering gebruiken, is aanscherping van de regels noodzakelijk. Dit onderzoek met handenspoelmonsters gaat dat uitwijzen. We stellen op die manier vast of de richtlijnen voldoen of moeten worden aangepast.’

Monsters analyseren

Een arbeidshygiënist start deze maand met het verrichten van metingen en krijgt daarbij ondersteuning van een toxicoloog en een gezondheidswetenschapper. Welke taken en medewerkers de arbeidshygiënist gaat bemonsteren is vastgelegd in een meetplan, dat zorgvuldig is opgesteld door een begeleidingscommissie.

‘In totaal nemen we 85 handenspoelmonsters af bij apothekersassistenten en schoonmaakmedewerkers in vijf à zes ziekenhuizen’, vertelt Stubbs. ‘Deelnemers wassen eerst hun handen, voeren hun werkhandeling uit en wassen hun handen daarna in een 10% IPA/water- oplossing. Dit handenspoelmonster gaat vervolgens naar het IUTA laboratorium in Duisburg voor analyse op acht veelvoorkomende cytostatica.’

Resultaten van de metingen

De resultaten van de metingen van alle deelnemende ziekenhuizen worden samengevoegd in één onderzoeksrapport. Naar verwachting worden de uitkomsten en eventuele aanbevelingen van het onderzoek in het tweede kwartaal van 2018 gepubliceerd in de Arbocatalogus van betermetarbo.nl en dokterhoe.nl.