Hoe te werken
Page content
Risico's
Inhalatieanesthetica, in de volksmond ook wel narcosegassen genoemd, worden gebruikt bij operaties om de patiënt onder narcose te brengen. Deze gassen en dampen kunnen een gevaar opleveren voor uw gezondheid als u ze veelvuldig inademt. Van lachgas zijn als schadelijke effecten bekend: verhoogde kans op (spontane) abortus en aangeboren afwijkingen bij nakomelingen. Van sevofluraan en isofluraan zijn deze schadelijke effecten niet bekend, zeer waarschijnlijk zijn er geen negatieve effecten bij lage blootstelling. Bij incidenteel hoge blootstellingen zijn effecten als sufheid, slaperigheid en hoofdpijn bekend. Volgens het ALARA-principe (As Low As Reasonably Achievable) moet blootstelling aan inhalatieanesthetica zoveel mogelijk worden voorkomen. Intraveneuze toediening, ruggenprik of geen lachgas of sevofluraan gebruiken is de meest effectieve manier om blootstelling aan inhalatieanesthetica te voorkomen.
Taken en bevoegdheden
Het risico op blootstelling aan inhalatieanesthetica is voor een groot deel terug te dringen door een zorgvuldige manier van werken volgens de juiste technieken. Zorg daarom voor een protocol waaruit blijkt hoe en onder wiens verantwoordelijkheid de uitvoering hiervan is gewaarborgd. Zorg ook voor een schriftelijke werkinstructie voor het betrokken personeel.
Bronafzuiging
Maak zoveel mogelijk gebruik van bronafzuiging wanneer u vluchtige anesthetica toedient met een niet-gesloten systeem in situaties waarbij veel kortdurende ingrepen op de kap plaatsvinden. Voorbeelden van bronafzuiging zijn een dubbelmasker of een apparaat met een gecombineerd dubbelneus- en kinmasker. Denk bij lachgassedatie bij tandheelkundige ingrepen, aan een dubbel neusmasker. Bronafzuiging is niet nodig bij een gesloten systeem, zoals intubatie met een tube met cuff en gecontroleerde cuffdruk. Een nieuwe generatie anesthesieapparatuur meldt lekkage bij intubatie, ook als er geen cuff wordt gebruik.
Technische maatregelen
Veel piekblootstellingen zijn te voorkomen door een zorgvuldige werkwijze van de anesthesioloog, dat betekent:
- Gebruik een op het gelaat goed aansluitend masker én gebruik goed passende larynxmaskers en tubes.
- Een goede discipline en timing bij de vermindering en het tijdig dichtdraaien van de toevoer van het inhalatieanestheticum in relatie tot verdere activiteiten (intuberen, uitleiden etc.).
- Voorkom disconnecties door alertheid op loszittende verbindingsstukken en het tijdig vervangen van onderdelen. Disconnecties ontstaan door bijvoorbeeld losschietende slangen op het gasevacuatiesysteem en niet goed in elkaar gezette kapjes.
- Voorkom, daar waar mogelijk, het gebruik van een kap met dampanesthetica bij de overgang tussen intraveneuze inleiding en de peroperatieve fase (tube of larynxmasker) met dampanesthetica.
- Leid kinderen bij voorkeur op tafel in, in plaats van bij de ouder op schoot.
- Gebruik zo mogelijk een gecuffte tube.
Vruchtbaarheid, zwangerschap en borstvoeding
Lachgas is mogelijk schadelijk voor de vruchtbaarheid van zowel mannen als vrouwen. Het is goed hier rekening mee te houden als u een actieve kinderwens hebt. Lachgas is mogelijk ook schadelijk voor het ongeboren kind. Over de effecten van lachgas op borstvoeding is weinig bekend.
Meld een actieve kinderwens en zwangerschap zo vroeg mogelijk bij uw leidinggevende. Uw umc moet voldoende maatregelen nemen om de blootstelling aan lachgas voor alle medewerkers (inclusief zwangere medewerkers en medewerkers met een actieve kinderwens) aantoonbaar te beheersen. Dat wil zeggen dat de grenswaarde voor de blootstelling aan lachgas niet wordt overschreden. Geef bij uw leidinggevende aan als u zich ondanks alle maatregelen toch nog zorgen maakt over uzelf of uw (ongeboren) kind, zodat gekeken kan worden naar maatwerk.
Over de effecten van andere inhalatieanesthetica op vruchtbaarheid, het ongeboren kind en borstvoeding bestaat nog enige onzekerheid. Voorzichtigheid blijft daarom geboden.