Arbocatalogus RI&E

De zeven umc’s in Nederland hebben samen met de werknemersorganisaties een arbocatalogus gemaakt. In die arbocatalogus staan maatregelen voor de belangrijkste arborisico's in de umc's. Maar dan moet natuurlijk wel bekend zijn wat de arborisico’s zijn. Daarvoor dient de risico-inventarisatie en -evaluatie (RI&E). Hieronder begint bij ‘Risico’ de complete tekst van de arbocatalogus RI&E. U kunt de complete tekst ook als pdf downloaden.

Deze deelcatalogus beschrijft niet een specifiek risico, maar geeft de manier weer waarop de umc’s de risico’s in kaart brengen en evalueren.

De belangrijkste doelgroepen zijn: 

• de verantwoordelijke bestuurders, het hogere management
• decentrale uitvoerders zoals leidinggevenden, preventiemedewerkers en/of arbocoördinatoren
• arboprofessionals
• leden van medezeggenschapsorganen

Artikel 5, 12, 13 en 14 van de Arbeidsomstandighedenwet gaan over de RI&E.

Verkort weergegeven zijn daarin de volgende elementen van belang:

Bij het voeren van het arbeidsomstandighedenbeleid legt de werkgever in een inventarisatie en evaluatie schriftelijk vast welke risico’s de arbeid voor de werknemers met zich brengt. Deze risico-inventarisatie en -evaluatie (RI&E) bevat tevens een beschrijving van de gevaren en de risicobeperkende maatregelen en de risico’s voor bijzondere categorieën van werknemers.

De ondernemingsraad (OR) heeft instemmingsrecht over de inhoud, de opzet en de uitvoering van de RI&E. Bovendien heeft de OR het recht om te overleggen en terugkoppeling te krijgen van de resultaten.

Een plan van aanpak, waarin is aangegeven welke maatregelen zullen worden genomen in verband met de bedoelde risico’s en de samenhang daartussen (…) maakt deel uit van de risico-inventarisatie en -evaluatie. In het plan van aanpak wordt tevens aangegeven binnen welke termijn deze maatregelen zullen worden genomen.

De risico-inventarisatie en -evaluatie wordt aangepast zo dikwijls als de daarmee opgedane ervaring, gewijzigde werkmethoden of werkomstandigheden of de stand van de wetenschap en professionele dienstverlening daartoe aanleiding geven.

Indien de werkgever arbeid doet verrichten door een werknemer die hem ter beschikking wordt gesteld, verstrekt hij tijdig voor de aanvang van de werkzaamheden aan degene, die de werknemer ter beschikking stelt, de beschrijving uit de risico-inventarisatie en -evaluatie van de gevaren en risicobeperkende maatregelen en van de risico’s voor de werknemer op de in te nemen arbeidsplaats, opdat diegene deze beschrijving verstrekt aan de betrokken werknemer.

De werkgever laat zich ten aanzien van de naleving van zijn verplichtingen op grond van deze wet bijstaan door een of meer deskundige werknemers (‘preventiemedewerkers’).
Preventiemedewerkers hebben onder meer als taak om medewerking te verlenen aan het verrichten en opstellen van een risico-inventarisatie en –evaluatie als bedoeld in artikel 5.

De werkgever laat zich bijstaan door gecertificeerde deskundigen, bij de umc’s in het algemeen werkzaam als adviseur in een arbodienst of vergelijkbare afdeling.
Deze adviseurs hebben de taak om de risico-inventarisatie en –evaluatie te toetsen op volledigheid, actualiteit en de stand van de wetenschap en om daarover adviseren.

De umc’s willen dat de wijze waarop de risico-inventarisatie en -evaluatie wordt uitgevoerd per umc aansluit bij de organisatie, haar (arbo-)beleid, haar besturingsfilosofie en specifieke bedrijfscultuur.

Daarom wordt in de arbocatalogus niet in detail beschreven HOE de risico-inventarisatie en –evaluatie moet worden uitgevoerd.

De umc’s streven naar borging van de kwaliteit van de RI&E door procesvoorschriften en de gezamenlijke ontwikkeling en onderhoud van het digitale RI&E NFU instrument. Het RI&E NFU instrument geldt als de norm waartegen andere instrumenten worden beoordeeld.

De belangrijkste maatregelen en middelen om de ambities en wettelijke doelvoorschriften te realiseren zijn:

Procesvoorschrift:

• Alle umc’s hebben vanaf 2009 concrete voorschriften voor het proces van risico-inventarisatie en –evaluatie. Belangrijke elementen in dat proces zijn: Voorbereiding, Uitvoering, Rapportage, Toetsing, Uitvoering, Plan van Aanpak, Procesbewaking en Evaluatie (zie verder bijlage 1 van de arbocatalogus RI&E).
• Alle umc’s hebben voorschriften over de te gebruiken RI&E instrumenten, waarbij uitgegaan wordt van instrumenten die minimaal gelijkwaardig zijn aan het digitale RI&E NFU-instrument.

De digitale Umc RI&E is in de arbocatalogus opgenomen.

Gelijkwaardige instrumenten kunnen na een besluit van de stuurgroep (na advies van de werkgroep) ook op deze site geplaatst worden.

In de bijlage van de arbocatalogus RI&E staat de integrale procesbeschrijving voor de uitvoering van een RI&E.

In de procesbeschrijving worden de volgende fasen onderscheiden:

• voorbereiding
• uitvoering
• rapportage
• opstellen plan van aanpak
• toetsing
• uitvoering plan van aanpak
• bewaking van het proces
• evaluatie

Deze fasen worden in elk RI&E-project doorlopen, ongeacht welk instrument wordt gebruikt.

De  procesbeschrijving valt onder de verantwoordelijkheid van de werkgroep van deskundigen uit de umc’s.