Wat te doen?

Medewerkers die in contact kunnen komen met cytostatica weten zelf hoe ze moeten handelen bij calamiteiten en incidenten. De handelwijze bij een calamiteit bij een calamiteit of incident moet zijn vastgelegd in een protocol dat op elke afdeling aanwezig is.

Medewerkers van de afdeling Radiologie, Radiotherapie en het Endoscopiecentrum, kunnen net als de oncologieverpleegkundigen, getraind worden om bij een incident, zelf de vrijgekomen cytostatica op te ruimen met behulp van de noodset. Ook zijn afspraken te maken dat medewerkers die geen verpleegkundige achtergrond hebben, bij incidenten een oncologieverpleegkundige oproepen om volgens protocol op te ruimen.

Bekijk ook dit filmpje over oefenen met de cytostatica noodset.

Er wordt onderscheid gemaakt tussen calamiteiten en incidenten met cytostatica. Bij incidenten beschikt de afdeling zelf over voldoende kennis en hulpmiddelen om de gevolgen op te ruimen. Bij extreme besmettingen spreken we van calamiteiten, zoals bij calamiteiten met poedervormige cytostatica of grote hoeveelheden vloeistoffen in magazijnen of gangen en lekkages in het buispostsysteem.

• Kleding of handschoenen: uittrekken.
• Huid: spoelen met veel water, wassen met zeep, zo nodig douchen. Behandel de wond als extravasatie als de huid beschadigd is.
• Ogen: spoelen gedurende 15 minuten met een oogdouche.
• Verwondingen: geforceerd laten bloeden, vervolgens spoelen met veel water en zo nodig antidota gebruiken.
• Extravasatie: laat extravasatie door de arts behandelen met de geëigende antidota.

• Neem de tijd om de besmetting rustig op te ruimten.
• Zorg dat het besmette gebied zo klein mogelijk blijft en dat het aantal betrokken medewerkers minimaal is.
• Ruimte besmettingen op volgens protocol, gebruik hiervoor de benodigde materialen en PBM uit de noodset.
• Zorg voor beheer van het protocol en de inhoud van de noodset.
• Zie erop toe dat de noodset volledig gevuld en verzegeld op de afdeling aanwezig is.
• Vul de noodset na gebruik zo snel mogelijk aan.

Extravasatie treedt op als de toe te dienen vloeistof niet in het gewenste bloedvat stroomt, maar daar buiten in de subcutane weefsels. Bij extravasatie van cytostatica kunnen ernstige weefselbeschadigingen optreden bij de patiënt met vergaande gevolgen. Volg bij optreden van extravasatie de procedure in uw ziekenhuis , weet waar de antidota voorhanden zijn (bijvoorbeeld in de noodset of bestellen via de apotheek) en raadpleeg een gespecialiseerde arts, bijvoorbeeld oncoloog of plastisch chirurg.