Toedieningsgereedmaken

Gebruik zo mogelijk:

• injectieflacons in plaats van breekampullen. De apotheker moet de voorkeur voor het aanleveren van cytostatica in injectieflacons aangeven bij de leverancier;
• kunststof of PVC-vrije flessen/infuuszakken in plaats van glazen infuusflessen;
• cytostatica in oplossing (ready-to-use) in plaats van poeder voor injectie.

Van de fabrikant mag u een uiterste inspanning verwachten om schone vils af te leveren. Desondanks kan niet gegarandeerd worden dat de primaire verpakking schoon is. Draag daarom altijd handschoenen bij het hanteren van de primaire verpakking.

Is een primaire verpakking zichtbaar vuil, of er is sprake van breuk of lekkage gooi de verpakking dan weg. Reiniging van de primaire verpakking wordt afgeraden omdat etiketten verloren kunnen gaan of kunnen losweken. Ook zijn diverse reinigingsmethoden moeilijk te combineren met een aseptische bereidingswijze.

Voor het toedieningssysteem geldt:

• tijdens het toedieningsgereedmaken van cytostatica komen geen spatten of aerosolen vrij. Aerosolen kunnen ontstaan door verstuiving onder druk. Het zijn zeer kleine vloeistofdruppeltjes die lang kunnen blijven zweven in de lucht en diep in de longen kunnen worden ingeademd;
• het systeem heeft gelockte of geborgde verbindingen;
• cytostaticasystemen worden zoveel mogelijk afgeleverd met een adequate barrière tussen het gelockte koppelpunt en het cytostaticum, bijvoorbeeld met een voorgevuld infuuslijntje.

De apotheek levert de voor toediening gereedgemaakte cytostatica in een toedieningsvorm met een adequate barrière tussen het gelockte koppelpunt en het cytostaticum. Voor de meeste toedieningsvormen is standaard een voorgevuld infuuslijntje aanwezig. De toedieningsvorm is in een doorzichtige schone omzak verpakt.

Draag bij het voor toediening gereedmaken van cytostatica, inclusief voorbereiden en nacontrole, beschermende kleding en handschoenen. Draag zo nodig een overschort en adembescherming, om blootstelling aan cytostatica te voorkomen. Elke afdeling zorgt dat er periodiek veegproeven worden uitgevoerd om de buitenkant van de infuussystemen en de omverpakking te controleren.

Transporteer cytostatica in een toedieningsvorm van de apotheek naar de afdeling in een lekdichte zak in een afgesloten container met een sticker waarop duidelijk de inhoud staat vermeld met gevaarsaanduiding.

Gebruik bij transport via een buispostsysteem een absoluut lekdicht en doorzichtig patroon. Gebruik zo mogelijk ook doorzichtige buizen van het buispostsysteem. Eventueel kan een apart buispostsysteem worden gebruikt voor cytostaticatransport. Lekkages ontstaan meestal door het niet op de juiste manier verzenden van de infuussystemen of andere toedieningsvormen van cytostatica. Lekkages geven grote problemen voor de bedrijfsvoering van het ziekenhuis, omdat een besmet systeem moet worden schoongemaakt.

Bewaar cytostatica met infuussystemen altijd met de omzak er nog omheen. Sla de cytostatica zodanig op dat er bij incidenten en calamiteiten zo min mogelijk besmetting kan plaatsvinden. Bijvoorbeeld in een afgesloten kast. Zorg dat er altijd voldoende materialen voorhanden zijn om bij incidenten en calamiteiten te kunnen opruimen, bijvoorbeeld in een noodset.