Arbocatalogus PSA - Good practices

Alle umc's besteden aandacht aan schokkende, ingrijpende gebeurtenissen dat varieert van folders, bijeenkomsten, cursussen, collegiale opvang tot persoonlijke begeleiding, hieronder een overzicht van good practices in de umc's.

LUMC

Titel: Intervisiebijeenkomst verzuim en stress

• Onderwerp: PSA algemeen.
• Werkvorm: Intervisie. Tijdens deze bijeenkomst worden geen gesprekken geoefend. Doelstelling: Door het met elkaar bespreken van casuïstiek rondom verzuim en psychosociale arbeidsbelasting wordt gereflecteerd op het eigen handelen. Het resultaat van de bijeenkomst is dat de deelnemer zicht heeft op zijn handelen waardoor hij in staat is om goede resultaatgerichte gesprekken met medewerkers te voeren.
• Doelgroep: Leidinggevenden in het LUMC die deelgenomen hebben aan de scholingen. De bijeenkomst is opgezet voor leidinggevenden om met elkaar casuïstiek rondom verzuim en psychosociale arbeidsbelasting te bespreken.
• Uitvoerenden: Arbeids- en organisatieadviseurs van het LUMC.
• Tijdsbeslag: 1 dagdeel.
• Kenmerken: In het verlengde van de scholingen 'Regie op verzuim' en/of 'Omgaan met stress op de afdeling' en/of 'Schokkende gebeurtenissen' en/of 'Psychische belasting', wordt een consultatiebijeenkomst georganiseerd. De bijeenkomst is praktijkgericht en interactief. Het bespreken van casuïstiek van deelnemers staat centraal. Casuïstiekbesprekingen vinden plaats aan de hand van een intervisiemethodiek welke met inbrenger wordt afgestemd. Voorafgaand aan de bijeenkomst wordt met behulp van een korte voorbereidingsopdracht casuïstiek geïnventariseerd.

LUMC

Titel: Beter in gesprek over stress en arbeidsverzuim

• Onderwerp: PSA Algemeen.
• Werkvorm: Praktijksituaties oefenen met een professionele acteur.
• Doelstelling: Gesprekstechnieken om dreigend verzuim en/of stress bespreekbaar te maken. Het vergroten van vaardigheden in het voeren van een resultaatgericht gesprek. Bij (het voorkomen van) stress en verzuim heeft de wijze van communiceren tussen leidinggevende en medewerker effect op het beloop van het (dreigend) verzuim. Een effectieve communicatie beïnvloedt het (verzuim)gedrag van medewerkers. Het resultaat van de training is dat u in staat bent om goede, resultaatgerichte gesprekken met medewerkers te voeren.
• Doelgroep: Leidinggevenden in het LUMC die deelgenomen hebben aan de scholing 'omgaan met verzuim' en/of 'omgaan met stress op de afdeling' en/of 'schokkende gebeurtenissen' en/of 'psychische belasting'. De bijeenkomst is opgezet voor leidinggevenden om met elkaar casuïstiek rondom verzuim en psychosociale arbeidsbelasting te bespreken en gesprekken te oefenen.
• Uitvoerenden: Arbeids- en Organisatieadviseurs van het LUMC.
• Tijdsbeslag: 1 dagdeel.
• Kenmerken: De bijeenkomst is praktijkgericht en interactief. Het oefenen met de praktijksituaties van deelnemers staat centraal. De leidinggevende krijgt handvatten aangereikt om invulling te geven aan zijn rol en leert vaardigheden waardoor hij meer durf, kennis en mogelijkheden heeft om (dreigend) verzuimende medewerkers op een positief kritische manier (betrokken en effectief) te benaderen. Voorafgaand aan de bijeenkomst wordt met behulp van een korte voorbereidingsopdracht casuïstiek geïnventariseerd.

LUMC

Titel: Omgaan met stress op de afdeling voor leidinggevenden

• Onderwerp: PSA algemeen.
• Werkvorm: Praktische training waarbij theoretische informatie afgewisseld word met casuïstiek oefenen met een professioneel acteur.
• Doelstelling: Stress is een belangrijke oorzaak van (langdurig)verzuim; bijna één derde van het totale aantal verzuimmeldingen heeft stress als oorzaak. Preventie is van groot belang voor medewerkers en daarmee voor de organisatie. Signaleert een leidinggevende dat zijn medewerkers stress ervaren? Deze praktische training is gericht op het voorkomen van stress bij medewerkers. Door dit vroegtijdig te signaleren en aan oplossingen te werken, zijn stressklachten terugdringen. Aan het einde van de training kent de deelnemer de stressveroorzakende factoren in het algemeen en in het bijzonder binnen de eigen afdeling. Hij leert gesprekken te voeren om stress en/of verzuim te voorkomen dan wel te reduceren.
• Doelgroep: Leidinggevenden uit het midden en hoger kader van afdelingen die met stress te maken (kunnen) hebben.
• Uitvoerenden: Arbeids- en Organisatieadviseurs van het LUMC in samenwerking met een professionele acteur.
• Tijdsbeslag: 1 dag.
• Kenmerken: Deze praktische training is gericht op het voorkomen van stress bij medewerkers. Door dit vroegtijdig te signaleren kan de leidinggevende werken aan een oplossing om de stressklachten terug te dringen. Een mogelijke oplossing daarbij is het begeleiden van medewerkers met stress gerelateerde klachten en/of verzuim. De deelnemer krijgt handvatten om stress vroegtijdig te signaleren en om met uw medewerker(s) naar een aanpak en oplossing te zoeken. Tijdens de training leert de deelnemer hoe hij hierover in gesprek kan treden met medewerkers, zowel op individueel niveau als op afdelingsniveau. Verschillende gesprekken worden behandeld, zoals het preventief gesprek en het begeleidingsgesprek. Voorafgaand aan de training ontvangt de deelnemer een korte voorbereidingsopdracht.  

UMC Utrecht

Titel: Gelukkig en gezond, ook in je werk

• Onderwerp: PSA algemeen.
• Werkvorm: Interactieve presentatie.
• Doelstelling: Bewustwording op eigen invloed op balans.
• Doelgroep: Medewerkers.
• Uitvoerenden: Bedrijfscounselers en A&O-er van de AMD.
• Tijdsbeslag: 1,5 tot 2 uur. Kenmerken: Herkenning van signalen van disbalans.

UMC Utrecht

Titel: Vroegsignalering psychische klachten

• Onderwerp: PSA Algemeen.
• Werkvorm: Workshop.
• Doelstelling: Signalen herkennen.
• Doelgroep: Leidinggevenden.
• Uitvoerenden: Bedrijfscounselors, bedrijfsartsen en/of A&O-ers van de AMD.
• Tijdsbeslag: 1,5 tot 2 uur.
• Kenmerken: Interactieve presentatie. Signalen en oplossingsrichtingen bij (dreigende) overbelasting

UMC Utrecht

Titel: Werken in balans

• Onderwerp: PSA
• Werkvorm: Begeleidingstraject: counseling, intervisie en supervisie.
• Doelstelling: Voorkomen en verkorten van uitval wegens psychosociale problematiek.
• Doelgroep: Medewerkers die nog kort in hun vak werkzaam zijn.
• Uitvoerenden: Arbo- en milieudienst (Bedrijfscounseling, bedrijfsarts, arbeidsdeskundige, psycholoog).
• Tijdsbeslag: 5 tot 7 gesprekken van 1 tot maximaal 1,5 uur.
• Kenmerken: Na een intake door een van de medewerkers van de vier disciplines wordt de situatie besproken in het WIB-team (met uit elk van de vier disciplines een vertegenwoordiger). Daar wordt bekeken wie de begeleiding het best op zich kan nemen. De leidinggevende van betrokkene krijgt bericht van begin en eind van het traject (uiteraard niet inhoudelijk).

UMCG

Titel: Psychosociale belasting

• Onderwerp: Werkdruk, preventie en terugdringing van psychosociale belasting.
• Werkvorm: Preventieprogramma met een maatwerk- en projectmatige aanpak. Arbeid & Gezondheid begeleidt het proces en voert specifieke onderdelen van het programma uit (werkbelevingsonderzoek en begeleiding verandertraject).
• Doelstelling: Het vergroten van inzicht in werkvermogen en gezondheid van het team, meer werkplezier en verbetering organisatieresultaat.
• Doelgroep: Bestuur en/of leidinggevenden die samen met medewerkers knelpunten willen voorkomen waardoor psychische over- of onderbelasting ontstaat. Uitvoerenden: Leidinggevende, medewerker, arboadviseur, trainers opleidingsinstituut.
• Tijdsbeslag: Half jaar doorlooptijd.
• Kenmerken: Bottom-up: het programma begint op de werkvloer. Medewerkers zijn intensief betrokken bij het analyseren van de problemen binnen hun afdeling, het aangeven van prioriteiten, het bedenken van passende maatregelen en uitvoeren daarvan.

UMCG

Titel: Ontdek de kracht in jezelf en ervaar zin en plezier in je werk

• Onderwerp: PSA Algemeen.
• Werkvorm: De training start met een individuele intake aan de hand van een concreet aantal vragen. Na de intake start de deelnemer met het schrijven van zijn/haar levensverhaal met betrekking tot levens- en werk ervaringen als voorbereiding op de start van de training. De deelnemer kan naar aanleiding van de intake verwezen worden naar de Loopbaan Oriëntatie Training of andere cursussen.
• Doelstelling: Verdiepen van inzicht in persoonlijke waarden en overtuigingen, inzicht krijgen in eigen (gedrags)patronen belemmeren of helpen, verkenning van drijfveren in dagelijkse leven en werk, inzicht in zelfbeeld en werkelijke kwaliteiten, inzicht in bronnen van eigen arbeidsvreugde, lichaamsbewustzijn, persoonlijke kracht en leiderschap. Doelgroep: Training voor medewerkers UMCG van 40-50 jaar.
• Uitvoerenden: Trainers intern opleidingsinstituut.
• Tijdsbeslag: Vier hele dagen met telkens vier weken ertussen. 

UMCG

Titel: Professioneel opkomen voor jezelf

• Onderwerp: PSA Algemeen, persoonlijke assertiviteit.
• Werkvorm: Training is een uitdieping van het onderwerp 'assertiviteit’ uit de teamgerichte training Professionele weerbaarheid, omgaan met werkdruk.
• Doelstelling: Leren opstellen als een assertief persoon, gelijkwaardig opstellen en verantwoordelijkheid nemen.
• Doelgroep: Ziekenhuismedewerkers zoals bijvoorbeeld verpleegkundigen, paramedici, medewerkers zorgadministratie, secretaresses en stafmedewerkers.
• Uitvoerenden: Trainers intern opleidingsinstituut.
• Tijdsbeslag: Vijf dagdelen van 4 uur.

UMCG

Titel: Werken in Balans

• Onderwerp: PSA Algemeen.
• Werkvorm: Training.
• Doelstelling: Herkenning oorzaken, eigen energiebalans, kennen nieuwe manieren van stresshantering, betere keuzes maken, persoonlijk actieplan, combineren werk en privé.
• Doelgroep: Medewerkers van het UMCG die graag hun balans willen (her)vinden en die op een nieuwe manier met stress willen leren omgaan.
• Uitvoerenden: Arbotrainers (BMW'ers).
• Tijdsbeslag: 4 bijeenkomsten van elk 2 uur.

Amsterdam UMC, locatie AMC

Titel: Meldformulier Ingrijpende Gebeurtenis

• Onderwerp: Schokkende, ingrijpende gebeurtenissen.
• Werkvorm: Registratie formulier (digitaal via het incident meldsysteem (IMS)).
• Doelstelling: Melden van ingrijpende gebeurtenissen, doel registratie en opvang en nazorg, preventie) (agressie en geweld, seksuele intimidatie, pesten, discriminatie en traumatische ervaringen).
• Doelgroep: Medewerkers van het AMC.
• Uitvoerenden: Medewerkers van het AMC.
• Tijdsbeslag: 3 minuten.
• Kenmerken: Digitaal formulier.

Amsterdam UMC, locatie AMC

Titel: Quick Scan Ingrijpende Gebeurtenissen

• Onderwerp: Schokkende, ingrijpende gebeurtenissen.
• Werkvorm: Vragenlijst. Doelstelling: Inventarisatie van ervaring en beleving rondom Ingrijpende gebeurtenissen.
• Doelgroep: Medewerkers op afdelingsniveau.
• Uitvoerenden: Deskundigen PSA (bijv. BMW en A&O) of leidinggevenden en senioren.
• Tijdsbeslag: Invullen vragenlijst 5 minuten (uitwerking lijsten en presentatie in de vorm van een workshop of terugkoppeling in groepsgesprek afhankelijk van vorm en inhoudelijke aanpak).

Amsterdam UMC, locatie AMC

Titel: Richtlijn psychosociale ondersteuning geüniformeerden

• Onderwerp: Schokkende, ingrijpende gebeurtenissen.
• Werkvorm: Richtlijn.
• Doelstelling: Psychosociale ondersteuning voor de geüniformeerde hulpverleners garanderen, zodat stress gerelateerde gezondheidsklachten en werkuitval bij geüniformeerde hulpverleners na rampen en schokkende gebeurtenissen zo veel mogelijk worden voorkomen.
• Doelgroep: Geüniformeerden zelf, leden collegiale opvang en leidinggevenden.
• Uitvoerenden: Alle betrokkenen
• Tijdsbeslag: n.v.t.
• Kenmerken: n.v.t. Bronvermelding richtlijn is te downloaden op impact-kenniscentrum.nl. Landelijk kennis &adviescentrum Psychosociale zorg na rampen.

LUMC

Titel: Omgaan met werkdruk en schokkende gebeurtenissen

• Onderwerp: Werkdruk, Schokkende ingrijpende gebeurtenissen.
• Werkvorm: Themabijeenkomst.
• Doelstelling: De leidinggevende weet wat hij voor zijn medewerkers kan betekenen bij overmatige werkdruk of als hen een schokkende gebeurtenis overkomt. Ook is duidelijk wat het effect van een schokkende gebeurtenis kan zijn op de medewerkers. De leidinggevende krijgt inzicht in de factoren die voor medewerkers belangrijk zijn om met plezier en energie hun werk te blijven doen.
• Doelgroep: Leidinggevenden en P&O-adviseurs.
• Uitvoerenden: Arbeids- en organisatieadviseurs van het LUMC.
• Tijdsbeslag: 1 dagdeel.
• Kenmerken: Als leidinggevende is het goed om te weten op welke reacties van medewerkers op de schokkende gebeurtenis hij kan letten om eventuele verwerkingsproblemen te ondervangen. Deze bijeenkomst geeft inzicht in het ontstaan, beheersen en voorkomen van psychische overbelasting. Hij leert de signalen herkennen die kunnen wijzen op psychische overbelasting bij medewerkers en krijgt handvatten om overbelasting met hen bespreekbaar te maken. Hij raakt bekend met de werkwijze van het LUMC. De mogelijkheden van opvang en zijn rol daarbij als leidinggevende komen ter sprake.

UMC Utrecht

Titel: Bedrijfs Opvang Team (BO-team)

• Onderwerp: Schokkende, ingrijpende gebeurtenissen.
• Werkvorm: Gesprek(ken).
• Doelstelling: Verwerking van Ingrijpende, schokkende gebeurtenissen
• Doelgroep: Medewerkers die een ingrijpende, schokkende gebeurtenis hebben meegemaakt.
• Uitvoerenden: Speciaal getrainde medewerkers uit alle geledingen van het UMC.
• Tijdsbeslag: n.o.t.k.

UMCG

Titel: Collegiaal opvangteam bij ingrijpende gebeurtenissen

• Onderwerp: Schokkende, ingrijpende gebeurtenissen.
• Werkvorm: Naast de steun van collega's en leidinggevende kan het zijn dat er behoefte is aan een gesprek met één van de leden van het collegiaal netwerk.
• Doelstelling: Aanvullende opvang en nazorg voor medewerkers, naast eerste opvang en nazorg door leidinggevende en collega’s. Hulp bij verwerking.
• Doelgroep: Medewerkers.
• Uitvoerenden: Opgeleide medewerkers, werkzaam in verschillende beroepsgroepen binnen het UMCG die vanuit ervaring en training helpen bij de verwerking van hetgeen op de werkvloer is overkomen.
• Tijdsbeslag: n.t.b.

UMCG

Titel: Cursus Zicht op verlies en rouw op het werk

• Onderwerp: Omgaan met verliesreacties van anderen zoals; het verlies van een dierbare, verlies van functie of baan, gezondheidsproblemen, reorganisatie, schokkende gebeurtenissen op het werk of privé.
• Werkvorm: Er worden handvatten geboden om de cultuur en het beleid rondom het onderwerp verlies en rouw op de werkvloer positief te beïnvloeden. In de cursus wordt aandacht besteed aan de attitude, kennis en aanpak in verliessituaties.
• Doelstelling: Leidinggevenden voelen zich toegerust om hun medewerkers optimaal te ondersteunen bij rouw en verlies.
• Doelgroep: leidinggevenden.
• Uitvoerenden: Arbotrainers (BMW-ers).
• Tijdsbeslag: Twee keer drie uur.

Amsterdam UMC, locatie VUmc

Titel: Collegiale opvang voor medewerkers. Na een ingrijpende en schokkende gebeurtenis

• Onderwerp: Schokkende, ingrijpende gebeurtenissen, collegiale opvang.
• Werkvorm: Folder.
• Doelstelling: Medewerkers informeren over het bestaan van collegiale opvang.
• Doelgroep: Medewerkers van VUmc. Uitvoerenden: Collega’s.
• Tijdsbeslag: Doorlezen van de folder.
• Kenmerken: Tijdens het werken binnen VUmc kunnen medewerkers geconfronteerd worden met ingrijpende en schokkende gebeurtenissen. Deze gebeurtenissen kunnen ervoor zorgen dat een medewerker uit evenwicht raakt. Een collegiale opvanger kan hierbij hulp bieden. Collegiale opvangers zijn opgeleid en hebben kennis om nazorg te kunnen bieden. Deze folder is bedoeld om medewerkers kennis te geven over de gang van zaken rondom een schokkende gebeurtenis en het inschakelen van een collegiale opvanger.