Reactie, impact en gevoelens

Na een ingrijpende gebeurtenis is het belangrijk dat jij en je omgeving erkennen dat deze gebeurtenis je aangrijpt en van invloed kan zijn op jouw functioneren. In een zorgzame werkomgeving is er ruimte om aan te geven dat je problemen hebt. Ook kunnen collega’s en leidinggevenden hier alert op zijn. Het zijn normale gevoelens bij een abnormale gebeurtenis. Als reactie op een ingrijpende gebeurtenis kun je uit je evenwicht raken. Zorgprofessionals in umc's verwachten vaak van zichzelf dat zij geen last hebben van deze, soms dagelijkse ervaringen. Daarbij kan dezelfde gebeurtenis voor de ene medewerker (op een bepaald moment) meer belastend zijn dan voor de andere. Dit is ook afhankelijk van: de omstandigheden, hoe vaak iets gebeurt in korte tijd en van de persoonlijke veerkracht en weerbaarheid.

Tijdens de gebeurtenis kun je het gevoel hebben dat je in een roes verkeert. Het kan zijn dat je automatisch handelt en je afsluit van de heftige emoties die bij de gebeurtenis horen. De meest mensen reageren in eerste instantie adequaat, en hun handelen is erop gericht alles zo goed mogelijk te laten verlopen. Tegelijkertijd kan de situatie ook gepaard gaan met allerlei gevoelens zoals machteloosheid, verbijstering, angst en woede. Het is goed om te weten dat het iedereen kan overkomen: de nieuwkomer in het vak maar ook de doorgewinterde collega.

Direct na een dergelijke gebeurtenis kun je last hebben van lichamelijke reacties zoals rillen, een slap gevoel in de knieën, transpireren en hartkloppingen. Alles lijkt vreemd en onwerkelijk. Je kunt niet geloven dat dit je overkomen is. Misschien kun je niet helder denken of denk je onsamenhangend. Het kan zijn dat je moeite hebt om over de gebeurtenis te praten en dat je machteloos voelt. Of, je blijft juist heel kalm alsof er niets aan de hand is. Ook kan dit per gebeurtenis en per persoon verschillen.

Wanneer je je weer veilig voelt, en de actuele dreiging voorbij is, komt er weer ruimte om aan de gebeurtenis terug te kunnen denken. Soms komen dan de angstgevoelens naar boven. De gevoelens komen als een golf over je heen en kunnen zich op verschillende manieren uiten bijvoorbeeld in een huilbui of een woedeaanval. Ook verbergen mensen wel hun emoties juist door heel kalm te blijven. Ook dit kan per gebeurtenis en per persoon verschillen.