Veilig werken

Het bewaren van een werkvoorraad op de werkplek is toegestaan, maar dit mogen geen grote hoeveelheden zijn. Bij regelgeving (PGS 15) wordt per ruimte een maximum van 25 kg of liter gevaarlijke stoffen aangehouden. Voor brandbare vloeistoffen in bewerking of als afval wordt 1 liter per m2 vloeroppervlak aangehouden. Overschrijdt u deze hoeveelheid, dan is opslag in een geventileerde veiligheidskast noodzakelijk. Gebruik voor de werkvoorraad in elk geval altijd een zo klein mogelijk volume.

Nee, door te sprayen ontstaat een fijne mist en krijgt u een zeer grote verdamping van de alcohol. Hierdoor kan de grenswaarde (maximale toegestane concentratie van een stof in de individuele ademhalingszone van een werknemer) overschreden worden. In dat geval ontstaat er kans op schadelijke gezondheidseffecten of kan de onderste explosiegrens worden overschreden. Door met een vochtige doek de alcohol over het werkblad te verspreiden, wordt de kans hierop veel minder. Blijf ook altijd alert op ontstekingsbronnen bij het gebruik van alcohol. Bekijk onderstaand filmpje eens over het gebruik van alcohol.

Er is al eens een ruimte ontploft door sprayen met alcohol terwijl de gasbrander nog aanstond. Ook voor andere stoffen geldt dat door sprayen een hoge concentratie in de omgevingslucht kan komen. Sprayen wordt daarom zoveel mogelijk afgeraden.

Ja, maar alleen als u ze in een brandveiligheidskast plaatst. Een brandveiligheidskast heeft namelijk een brandvertragende werking en is daarom geschikt voor het opslaan van brandbare stoffen.

Ja, maar na de reiniging met het ene middel moet u spoelen met voldoende water voordat u gaat reinigen met het andere.

Het mag ook omgekeerd, eerst reinigen met chloor en vervolgens met een sterk schoonmaakmiddel. Maar ook hier geldt eerst spoelen met voldoende water voordat het andere middel wordt gebruikt.

Nee, het is niet verstandig om schoonmaakmiddelen te mengen. In bedrijfsprocessen wordt gebruik gemaakt van geconcentreerde en krachtige middelen waarvan niet altijd alle componenten bekend zijn. Het mengen van verschillende middelen kan tot zeer ongewenste reacties leiden.

Het veiligheidsinformatieblad (VIB) van een product geeft informatie over persoonlijke beschermingsmiddelen. Is onduidelijk welk beschermingsmiddel u dient te gebruiken neem dan contact op met uw Arbodienst. In het lokale registratiesysteem gevaarlijke stoffen en de daaraan gekoppelde NFU databank gevaarlijke stoffen is deze informatie ook te vinden. U bent overigens verplicht persoonlijke beschermingsmiddelen te dragen als dat vanwege de risico’s is voorgeschreven.

Ja, alleen bij voorraadopslag moeten de zuren en logen gescheiden van elkaar in lekbakken worden geplaatst. Het is verstandig wankele maatkolfjes toch in een bakje te plaatsen om omvallen en lekkage te voorkomen.

Ja, meestal hebben zuurkasten een controlelampje dat aangeeft of de afzuigmotor functioneert. Laat daarom een kapot lampje van een zuurkast direct vervangen.

Soms zijn kasten uitgerust met een onderdrukmeter. Een vaantje geplaatst bij het achterste stromingsschot of een tissue bij de raamopening kan aangeven of de kast nog werkt.

Een (te volle) opstelling in de kast (bijvoorbeeld door afvalvaatjes) kan de werking behoorlijk beïnvloeden. Of de kast dan nog steeds goed werkt, kunt u controleren met luchtdoorstroommetingen in de raamopening op diverse plaatsen of met rookproeven. Blijft er ernstige twijfel over de goede werking, dan kan een professionele meting uitsluitsel geven.

Ja, een PMO (preventief medisch onderzoek) wordt u in principe aangeboden als u voor het eerst met gevaarlijke stoffen gaat werken en wanneer uit de risico-inventarisatie is gebleken dat u ook blootgesteld wordt aan deze gezondheidsschadelijke stoffen (zoals analisten die TBC-kweken uitvoeren). Ook als zich bij uzelf of uw collega een aandoening aandient die het gevolg zou kunnen zijn van het werken met gevaarlijke stoffen, mag u een PMO aanvragen.

Nee, in geval van gevaarlijke stoffen niet altijd.

Er zijn enkele criteria voor het uitvoeren van een gezondheidskundig onderzoek. Daarom is het soms niet zinvol om deze te laten uitvoeren in geval van:

Specificiteit

Er moet een medisch onderzoek beschikbaar zijn dat specifiek is voor het bedoelde risico en dat een voorspellende waarde heeft.

Relevantie

De resultaten van het onderzoek moeten relevant zijn en tot consequenties leiden.

Subsidiariteit

Als er andere of betere middelen zijn om hetzelfde doel te bereiken, dan dienen deze te worden ingezet.

Proportionaliteit

De kosten (materieel en immaterieel) voor de werknemer en het bedrijf dienen in redelijke verhouding te staan tot het beoogde doel.

Nee, in principe niet. In laboratoria is de luchthuishouding zo ingesteld dat lucht in de ruimte een aantal maal per uur wordt ververst. De laboratoriumruimte blijft daarbij in onderdruk ten opzichte van de gang. Als de deur open blijft staan vervalt de onderdruk en verspreiden dampen en geuren zich uit het lab naar de omringende gangen.

Door kortsluiting van luchtstromen wordt ook de luchtverversing van de laboratoriumruimte aangetast. Deuren vormen ook een onderdeel van de brandwerendheid van een ruimte en moeten daarom gesloten blijven. Voor radionucliden- en GGO-laboratoria is het verboden de deuren open te laten.

Ja, maar ten dele. De wettelijke grenswaarde en de bestuurlijke grenswaarde van een oplosmiddel geven aan welke concentratie nog toegestaan of aanvaard is. Een stof met een lage grenswaarde, zoals chloroform (5 mg/m3 ) is gevaarlijker dan ethanol (1000 mg/m3).

Of de grenswaarde bij werkzaamheden wordt bereikt, hangt sterk af van de mate van verdamping van het oplosmiddel. Naast het soort handeling is de dampspanning (P) hiervoor maatgevend. Werken met ether (met een P van 587 mbar) zal veel sneller een overschrijding van de grenswaarde (308 mg/m3) veroorzaken dan werken met xyleen met een P van 8 mbar, hoewel deze een lagere grenswaarde heeft (210 mg/m3).

De verhouding P/grenswaarde, het relatieve inhalatierisico, is een goede parameter voor het onderling vergelijken van de risico's van oplosmiddelen. Realiseert u zich dat vooral bij overgieten de grootste concentraties oplosmiddel in de lucht ontstaan. Let wel op, in de grenswaarde wordt het brandrisico niet meegenomen.

De afkorting MAC-waarde wordt niet meer gebruikt, hiervoor is de term grenswaarde geïntroduceerd.

Nee, restjes van bijvoorbeeld chloroform, fenol of alcohol worden vaak in een zuurkast geplaatst om te verdampen. Echter, gevaarlijke stoffen moet u als zodanig afvoeren.

Lozing of uitstoot naar het milieu moet u zoveel mogelijk voorkomen. Bewust verdampen of wegspoelen van oplosmiddelen als er alternatieve afvoermogelijkheden zijn, is dus niet toegestaan.

Ja, als u zich houdt aan de volgende regels:

• Vervoer geen grote hoeveelheid vloeibare stikstof in een lift waarin ook personen aanwezig zijn. Als regel wordt aangehouden dat hoeveelheden minder dan 1 liter toegestaan zijn.
• Vervoer het vat stabiel.
• Vervoer een grote hoeveelheid stikstof met 2 personen: de eerste persoon bedient de lift aan de buitenkant met een sleutelschakelaar en de tweede persoon ontvangt de lift met het vat stikstof op de daarvoor bestemde verdieping. In de lift mogen geen personen aanwezig zijn.