Veilige werkplek, veilig werkwijze
Pagina-inhoud
Werken met gevaarlijke stoffen kan veilig in jouw umc als je je aan de richtlijnen houdt. Richtlijnen zijn er vanuit de overheid en de NFU (Nederlandse Federatie van Universitair Medische Centra). Daarnaast heeft elk umc op basis van lokale wet- en regelgeving aanvullend eigen beleid. Doel van dit alles is dat je op een veilige werkplek veilig kunt werken. Daar heb je ook een eigen verantwoordelijkheid in als het gaat om kennis van gevaarlijke stoffen, het dragen van persoonlijke beschermingsmiddelen en een veilige werkwijze. Jouw arboadviseur kan je daarbij helpen. Hieronder enige basiskennis over gevaarlijke stoffen.
Wat doet de overheid
De overheid maakt wetten over wat gevaarlijke stoffen zijn, hoe ze moeten worden ingedeeld, hoe ze verpakt moeten worden en vervoerd enzovoort. Voor veilig en gezond werken met gevaarlijke stoffen zijn er globale voorschriften van de overheid. Zie Wat doet de overheid. De precieze invulling daarvan is neergelegd bij werkgevers en werknemers.
Wat zijn gevaarlijke stoffen
De overheid heeft in het Arbobesluit vastgelegd wat ze onder gevaarlijke stoffen verstaat als het gaat om werk: stoffen, mengsels of oplossingen van stoffen waaraan werknemers bij de arbeid worden of kunnen worden blootgesteld die vanwege de eigenschappen van of de omstandigheden waaronder die stoffen, mengsels of oplossingen voorkomen gevaar voor de veiligheid of gezondheid kunnen opleveren.
Hoe zijn gevaarlijke stoffen te herkennen
Gevaarlijke stoffen herken je aan de pictogrammen en gevarenzinnen die op het etiket staan. De pictogrammen en gevarenzinnen (H-zinnen) voldoen aan de criteria die zijn vastgelegd in de CLP-verordening 1272/2008/EG. Soms kun je nog potjes tegenkomen met oude etiketten met de oude oranje gevarensymbolen en R-zinnen. Die indeling wordt sinds 2015 niet meer gebruikt. Voer deze potjes af: de gevarenindeling klopt niet meer met de huidige criteria volgens CLP. De stof kan schadelijker zijn voor de gezondheid dan dat het etiket aangeeft. Bovendien kan de inhoud door vocht en zuurstof uit de lucht aangetast zijn.
Het overzicht van de indeling volgens CLP vind je bij: Veiligheidsinformatiebladen, gevarenpictogrammen, etiketten, H- en P-zinnen. Op een veiligheidsinformatieblad (VIB, of Engels MSDS) staat alle informatie over elke gevaarlijke stof die in een umc wordt gebruikt. Deze informatie kun je via intranet raadplegen bij de NFU Databank. Ook geneesmiddelen kunnen risico’s met zich mee brengen, zonder dat er waarschuwingen op staan. Daarover lees je bij Veilig werken met geneesmiddelen.
Wat doet jouw umc en wat kun je zelf doen

Alle umc’s gezamenlijke hebben vastgelegd hoe ze veilig en gezond willen werken met Gevaarlijke stoffen. Dat heet een arbocatalogus. De website Dokterhoe.nl is een uitwerking van die afspraken. Op deze website staan richtlijnen voor het omgaan met gevaarlijke stoffen van aanschaf, transport, registratie, opslag, veilige werkwijze tot afvalbeheer. Daarnaast hebben de umc’s gezamenlijk de NFU Databank gevaarlijke stoffen met gevalideerde veiligheidsinformatie over meer dan 6.000 gevaarlijke stoffen. Verder werken de umc’s aan good practices die ook op deze site staan, onder andere in de vorm van korte filmpjes.
Omdat het werken met gevaarlijke stoffen risico’s met zich meebrengt, nemen jij en jouw umc maatregelen om blootstelling en de kans op een ongeval zoveel mogelijk te beperken. Daarbij geldt de STOP-strategie. Dat betekent globaal: werk niet, of zo min mogelijk, met gevaarlijke stoffen. Als het toch moet neemt jouw umc eerst technische en organisatorische maatregelen en vervolgens zorgt jouw umc voor persoonlijke beschermingsmiddelen die jij draagt. En bestudeer voor je met een gevaarlijk stof gaat werken altijd eerst de P-zinnen en de H-zinnen.