Varicella (waterpokken)

Ziektebeeld

Varicella (waterpokken) wordt veroorzaakt door het varicella zoster virus. Waterpokken ontstaat als primaire infectie en is een zeer besmettelijke, maar in het algemeen onschuldige kinderziekte. Bij volwassenen en vooral bij zwangeren zijn de ziekteverschijnselen heviger. Als de infectie eenmaal is doorgemaakt, blijft het virus latent aanwezig en kan lokaal recidiveren in de vorm van herpes zoster (gordelroos).

Als zwangeren besmet raken in de eerste helft van de zwangerschap (met name tussen 13-20 weken) kan dit bij de foetus leiden tot congenitaal varicella syndroom, de kans hierop is 0.4-2%.

Aanvullende informatie bij het RIVM.

Besmettingsweg

De besmetting verloopt door direct (slijmvlies)contact met het blaasjesvocht van een waterpokken- of herpeszosterpatiënt of door kleine druppeltjes in de lucht (aerosolen).

Besmettelijke periode

Twee dagen vóór het verschijnen van de blaasjes, tot deze ingedroogd zijn. De korstjes zijn niet meer besmettelijk. Bij patiënten met een verzwakte weerstand kan sprake zijn van een verlengde periode van virusverspreiding.

Incubatietijd

10-21 dagen.

Risicolopers

Alle medewerkers zonder varicella zoster antistoffen, die in een contact komen met waterpokken- of herpeszosterpatiënten kunnen besmet raken door het varicella zoster virus.

Preventie

Aanstellingsonderzoek: overweeg screening van medewerkers op varicella zoster antistoffen voor functies op hoogrisico-afdelingen, denk aan verloskunde, kindergeneeskunde, oncologie, hematologie.

Voorlichting: er moet informatie beschikbaar zijn voor werknemers (bijvoorbeeld folder, intranet).

Algemene maatregelen: volg interne hygiënemaatregelen op, opgesteld door de afdeling ziekenhuishygiëne.

Vaccinatie: overweeg vaccinatie aan te bieden aan medewerkers (op hoogrisico-afdelingen) die geen varicella zoster antistoffen hebben.

PMO: geen.

Post expositiebeleid

Nagaan of een medewerker een verhoogd risico heeft op een ernstig verloop en of aanvullende maatregelen nodig zijn.

Risicovormers

Medewerkers die zelf besmettelijk zijn, die direct contact hebben met kwetsbare patiënten, denk ook aan een medewerker zonder varicella zoster antistoffen, die contact heeft gehad met een waterpokkenpatiënt gedurende de incubatieperiode.

Voor hen kan een werkverbod nodig zijn.